Durf te vragen: "Heb je ooit een plan gehad om te ontsnappen?"

Vrijdag 17 mei 2024 - België telt 37 gevangenissen waarvan 19 in Vlaanderen. Dat is goed voor een totaal van 11.199 gedetineerden. 99% van de gedetineerden komt ooit vrij. Durf te vragen ontvangt in de studio Jean, Wildi, Okan, Ilse, René, Patrick, Filip, Whesley en Christophe. Ze hebben allemaal een gevangenisstraf achter de rug. De ex-gedetineerden vertellen hun verhaal en geven een eerlijk antwoord op gedurfde vragen. Hoe voelt het als de deur achter jou dichtvalt? Heb je ooit in isolatie gezeten? Wat zegt je mama daarvan? Heb je ooit een plan gehad om te ontsnappen?

Whesley heeft in totaal 14 jaar achter de tralies doorgebracht en werkt nu hard aan zijn re-integratie. Siska gaat met hem naar de voetbalploeg van Hove Sport waar hij een contract heeft als jeugdvoetbaltrainer. Christophe zat een deel van zijn gevangenisstraf uit in het detentiehuis in Ruiselede. Siska keert samen met hem terug naar een detentiehuis waar hij zal spreken als ervaringsdeskundige voor de gedetineerden.

Durf te vragen: dinsdag 21 mei om 20.45 uur op VRT 1 en VRT MAX.

Durf te vragen is een programma van Roses are blue voor VRT.

De getuigen

Whesley - 38 jaar - Boechout ​ 

Whesley werd in totaal 37 keer veroordeeld. Uiteindelijk moest hij alles samen zo’n 14 jaar in de gevangenis verblijven. In 2022 kwam er stillaan licht aan het einde van een lange duistere tunnel. Whesley behaalde in de gevangenis van Beveren zijn UEFA D-diploma als jeugdtrainer via Voetbal Vlaanderen. Zijn job als jeugdcoach vormt vandaag een van de hoekstenen van de herintegratie in de maatschappij voor Whesley. "Voetbal houdt me op het rechte pad."

Okan - 29 jaar - Genk ​ 

Okan leefde in een wereld van criminaliteit, op zoek naar nieuwe kicks. De gevangenis maakte een ander mens van hem. Door er deel te nemen aan verschillende projecten ontwikkelde hij nieuwe gewoontes en veranderde hij als persoon. Hij maakte concrete plannen om niet opnieuw in vroegere patronen terecht te komen. "Na mijn vrijlating kon ik rekenen op een goed vangnet. Dat is zeker niet zo voor alle ex-gedetineerden. Daarom is ondersteuning na detentie enorm belangrijk."

Wildi - 26 jaar - Antwerpen ​ 

Wildi heeft 6 jaar van zijn nog jonge leven doorgebracht in de gevangenis. Het liep al vroeg mis voor hem, met als gevolg een rondreis langs jeugdgevangenissen en later gewone gevangenissen. Na veel jaren cel heeft hij geleerd dat vrijheid iets heel kostbaars is. "Ik heb zelf heel diep gezeten in de gevangenis. Het mentale welzijn is iets waar niet voldoende aandacht aan wordt besteed."

Filip - 54 jaar - Lissabon 

Filip werd tot 5 jaar cel veroordeeld en tot een geldboete van zo’n slordige 6 miljoen euro. Hij zat 4 jaar in de gevangenis maar houdt tot op de dag van vandaag zijn onschuld staande. Meermaals getuigde hij over zijn hallucinante ervaringen die hij had achter de tralies. "Toen ik de penale boete kreeg van 14 miljoen euro vroeg ik toch of ik dat niet in twee keer mocht betalen." 

Ilse - 44 jaar - Balen 

Ilse verbleef iets langer dan 2 jaar in de vrouwenafdeling van de Antwerpse gevangenis in de Begijnenstraat. Ze wil de taboes en stigma’s die leven rond ex-gedetineerden de wereld uit helpen. "In de gevangenis zijn er andere waarden en normen. Only the strong survive."

Jean - 70 jaar - Deurne 

Jean komt uit een ander tijdperk. Hij is geboren en getogen in een straatcultuur die niet meer bestaat in Vlaanderen. Hij kwam reeds op jonge leeftijd in aanraking met het gerecht. In totaal heeft hij 15 jaar gevangenis achter de kiezen in evenveel verschillende gevangenissen. "Eens een boef, altijd een boef: dat denk ik wel ja."

René-Patrick - 27 - Lessines 

René-Patrick kwam als gevolg van de burgeroorlog in Rwanda naar België. Hij kende een gelukkige jeugd maar begon zich bezig te houden met drugs en overvallen om zijn honger naar geld te stillen. Hij zat naar eigen zeggen helemaal terecht in de gevangenis, maar vond het feit dat zijn mama ontgoocheld was in hem een nog zwaardere straf. "In de gevangenis zitten heel veel buitenlanders. Ja, ik heb ook een Belgisch paspoort, maar ben ik een Belg voor u?"

Christophe - 37 - Scherpenheuvel 

Christophe heeft in totaal 8 jaar in de gevangenis gezeten. Hij was een heroïneverslaafde. In het begin werkte hij nog, maar daarna begon hij te roven en te stelen om zijn verslaving te bekostigen. Alles stond in het teken van zijn verslaving. Hij zat opgesloten voor verschillende feiten zoals diefstal, diefstal met geweld, slagen en verwondingen, smaad aan de politie en agressie. Zijn laatste verblijf was een halfopen regime in Ruiselede waar hij deelnam aan 'B.leave'. Dat project heeft hem helemaal terug op het rechte pad gebracht. Christophe is nu een voorbeeld van een gerehabiliteerde persoon. "Mijn geweten knaagde wel regelmatig omdat ik wist dat ik niet goed bezig was."