Factcheckers: Beschermen we ons erfgoed te weinig? Kan je zomaar gratis stroom gebruiken? Zitten er echt zoveel ingrediënten in een industrieel bereide cordon bleu? 

Maandag 18 december 2023 - Ze zeggen wel eens: ‘alle goede dingen bestaan uit drie’. Maar Britt Van Marsenille, Jan Van Looveren en Thomas Vanderveken bewijzen dat sommige goede dingen uit vier bestaan. Na drie bijzonder succesvolle en spraakmakende seizoenen keren Vlaanderens bekendste feitencheckers dit najaar immers terug met het vierde seizoen van Factcheckers.

Ook deze keer zetten ze hun beproefde technieken in om feit van fictie te onderscheiden: ze storten zich enthousiast in onderzoek, groots opgezette experimenten en spraakmakende testen. Bovendien gaat het trio meer dan ooit undercover in een poging de waarheid te achterhalen.

In de zevende aflevering dringen Britt, Jan en Thomas binnen in leegstaande gebouwen. Ze stellen vast hoe verloederd sommige van die gebouwen erbij liggen en hoe slecht ze soms beschermd zijn. 

Het trio gaat een dag lang op zoek naar zoveel mogelijk openbare stopcontacten in een poging om gratis stroom te gebruiken voor zichzelf en toevallige voorbijgangers. En Thomas trekt grote ogen wanneer hij de samenstelling van zijn zelf bereide cordon bleu vergelijkt met industrieel geprepareerde cordon bleus. 

Factcheck: We beschermen ons patrimonium te weinig

Van de IJzertoren in de Westhoek tot Gallo-Romeinse ruïnes van Aarlen en van watermolens in Maaseik tot het Belfort van Doornik: ons land kent heel wat onroerend erfgoed van historische waarde. Toch heeft België geen goede reputatie als het gaat om het behoud van dat patrimonium. Hoeveel historische gebouwen hebben immers geen plaats moeten maken voor woontorens, parkings of kantoorgebouwen? Andere gebouwen stonden én staan al jaren te verkommeren, vaak onbeschermd en onbeveiligd. 

Jan, Britt en Thomas gaan op onderzoek uit in verlaten en vervallen gebouwen. Ze stellen er vast in welke erbarmelijke staat sommige gebouwen verkeren. Het trio vraagt zich verontwaardigd af of er geen andere bestemming mogelijk is – al is het maar tijdelijk – dan gebouwen te laten verkrotten. 

Jan Van Looveren: “Ik probeer al jaren een oud vervallen stationsgebouw bij mij in de buurt een nieuw leven te geven. Dat gebouw is eigendom van de NMBS, maar doet al meer dan tien jaar geen dienst meer als station. Blijkbaar zou het ooit afgebroken moeten worden. En ik vind dat doodjammer, maar ik kan nog begrijpen dat de NMBS dat gebouw wil afbreken om er iets anders te bouwen. Maar wat ik niet snap is dat we blijkbaar dat station liever tien jaar aan een stuk laten verkommeren dan er ondertussen iets nuttigs mee doen.” 

Factcheck: Openbare stopcontacten zijn gelijk aan gratis stroom

Iedereen heeft het al weleens meegemaakt: je bent onderweg en je merkt dat de batterij van je smartphone of laptop leeg is. Op dat soort momenten ben je blij dat er bijvoorbeeld in luchthavens of op de trein stopcontacten zijn die je gratis mag gebruiken als laadpunt. Uiteraard kan je dit soort stopcontacten ook nog gebruiken om er een hele resem andere apparaten op aan te sluiten … zoals een Nederlandse man vorig jaar deed. Hij had een airfryer aangesloten op een stopcontact in de trein. Het klinkt misschien gek en het lijkt ook heel veel gedoe om een heteluchtfriteuse mee te sleuren op de trein, maar is het daarom verboden? Geen check is Jan, Britt en Thomas te gek. En dus gaan zij na of je alle openbare stopcontacten gratis mag gebruiken om er om het even welk apparaat op aan te sluiten. 

Britt Van Marsenille: “Ik ga nog niet alles verklappen van dit onderzoek, maar ik denk dat ik niet overdrijf als ik zeg dat dit waarschijnlijk de kortste check uit de geschiedenis van Factcheckers is geweest …” ​ 

Factcheck: Supermarkt-cordon bleu bevat veel meer ingrediënten dan je denkt

Het is niet echt duidelijk waar en wanneer de cordon bleu precies zou zijn ontstaan. Volgens de een is het een Zwitsers gerecht, volgens de ander is het dan weer een Oostenrijkse variant van de al even Oostenrijkse wienerschnitzel. Toch beweert Brig, een stadje in de Zwitserse Alpen, dat het de enige echte bakermat is van het populaire gepaneerde lapje vlees. Die traditionele Brigse cordon bleu bestaat uit een varkenslapje, een plakje kaas, een sneetje gedroogde ham, paneermeel en peper en zout. ​ 

Wat ook de oorsprong van dit gerecht is, het is wel duidelijk dat het al bij al een vrij eenvoudige vleesbereiding is die bestaat uit slechts een handvol ingrediënten. Precies daarom verbaast Thomas zich erover dat sommige online bronnen beweren dat een cordon bleu uit de supermarkt een veelvoud van die ingrediënten bevat. Als een echte chef-kok maakt hij een traditionele cordon bleu klaar en vergelijkt die minutieus met de industriële bereiding. Hij valt daarbij van de ene verbazing in de andere. 

Thomas Vanderveken: “Voor deze reportage hebben we exclusief gebruik kunnen maken van de keuken van Dagelijkse kost. En ik moet zeggen: ik voelde mij heel even ook een echte tv-kok ... een light-versie van Jeroen Meus (lacht).” 

De zevende aflevering van Factcheckers: woensdag 20 december om 21.05 uur op VRT 1 en VRT MAX.