Factcheckers: Komen post- en pakjesbedrijven hun beloftes altijd na? Hoe gemakkelijk is het om een dj te worden? Wordt een zwarte fietsendief anders benaderd dan een witte? 

Maandag 1 januari 2024 - Ze zeggen wel eens: ‘alle goede dingen bestaan uit drie’. Maar Britt Van Marsenille, Jan Van Looveren en Thomas Vanderveken bewijzen dat sommige goede dingen uit vier bestaan. Na drie bijzonder succesvolle en spraakmakende seizoenen keren Vlaanderens bekendste feitencheckers dit najaar immers terug met het vierde seizoen van Factcheckers.

Ook deze keer zetten ze hun beproefde technieken in om feit van fictie te onderscheiden: ze storten zich enthousiast in onderzoek, groots opgezette experimenten en spraakmakende testen. Bovendien gaat het trio meer dan ooit undercover in een poging de waarheid te achterhalen.

In de voorlaatste aflevering van Factcheckers zet Britt een groot experiment op waarbij ze wil nagaan hoe snel brieven met en zonder priorzegel bezorgd worden. En ze verzendt ook nog eens pakjes over de hele wereld en dat allemaal om uit te zoeken of post- en pakjesbedrijven zich houden aan hun beloften. ​ 

Thomas probeert tegen wil en dank dj te worden. Brengt hij een geslaagde set voor een groot publiek in een echte discotheek? Jan wil nagaan of de doorsnee Vlaming twee zogezegde fietsendieven anders behandelt, louter en alleen op basis van hun huidskleur. 

Factcheck: Post- en pakjesdiensten doen niet altijd wat ze beloven

Klachten over brieven die te laat aankomen of helemaal niet worden bezorgd, slechte reviews over koeriersbedrijven: het internet staat er vol van. Maar wat klopt er van al dit soort klachten? Britt zoekt het uit met de hulp van Thomas en Jan. Samen versturen ze maar liefst 200 brieven. De helft van de brieven posten ze met een gewone postzegel, op de andere helft kleven ze een priorzegel. ​ 

En ze versturen ook nog eens pakjes de hele wereld rond om te checken of pakjesbedrijven zich houden aan hun beloftes. Klopt het track & trace-systeem van deze koerierdiensten? Hoelang doen de pakjes erover om op hun bestemming aan te komen? En komen alle brieven binnen de door bpost beloofde leveringstermijn ook effectief aan?

Britt Van Marsenille: “Ik begrijp de vele klachten wel over te laat bezorgde brieven en pakjes. Ik heb het zelf meegemaakt. Toen mijn zoontje geboren werd, verstuurden we geboortekaartjes naar al onze vrienden en familie. Maar veel mensen kregen hun kaartje pas twee weken later in de bus en sommige mensen hebben het zelfs nooit ontvangen! En ik begrijp dat het tijdens de feestdagen voor post- en koeriersbedrijven ontzettend druk is, maar net tijdens deze periode wil je toch dat nieuwjaarswensen of kerstcadeautjes op tijd geleverd worden?” 

Factcheck: Het is gemakkelijk om dj te worden

Als je sommige video’s op YouTube mag geloven, dan lijkt het kinderspel om een geslaagde dj-set te spelen. Op het internet zijn er honderden compilaties te vinden van dj’s die niet eens de knoppen van hun draaitafel aanraken en enkel maar doen alsof ze staan te mixen. Er zijn al evenveel artikels te vinden die effectief beweren dat het simpel is om dj te worden.

Jan daagt Thomas uit om de proef op de som te nemen en te proberen om op een maand tijd een echte dj te worden. En om de uitdaging nog wat pittiger te maken, regelt Jan een tot de verbeelding sprekende locatie voor Thomas zijn dj-set. Gelukkig kan hij ook op de hulp rekenen van niemand minder dan Anouk Matton, een wereldberoemde dj. 

Thomas Vanderveken: “Voor Thomas speelt het hard heb ik bloed, zweet en tranen gelaten om het pianoconcerto van Grieg volledig onder de knie te krijgen. Maar op een manier ging mij dat toch nog beter af dan deze uitdaging. Want hoewel ik een groot muziekliefhebber ben, was dit toch heel erg uit mijn comfortzone.” ​ 

Factcheck: Mensen reageren anders op een witte dan op een zwarte fietsendief

Er zijn al ontelbaar veel artikels verschenen over discriminatie op basis van huidskleur. Er zijn ook heel wat bronnen die beweren dat discriminatie aangeboren of net aangeleerd zou zijn. Op YouTube kan je ook heel wat sociale experimenten terugvinden over dit onderwerp, zoals een Amerikaans experiment waarbij een zwarte en een witte acteur worden ingeschakeld die zogezegd een fiets stelen. Het experiment onderzoekt of toevallige voorbijgangers anders reageren op een zwarte “fietsendief” dan op een witte. Dit experiment intrigeert Jan zozeer dat hij een gelijkaardige test opzet in ons land. Kunnen de “fietsendieven” in zijn experiment zomaar hun gang gaan? Reageren Vlamingen anders dan Amerikanen in dit onderzoek? En wordt een zwarte “fietsendief” hier anders benaderd dan een witte? ​ 

Jan Van Looveren: “Ik kon de acteurs tijdens dit experiment vanop een afstand in het geheim in de gaten houden. Maar ik heb wel een paar keer het experiment moeten stilleggen om tussenbeide te komen.” 

De achtste aflevering van Factcheckers: woensdag 3 januari om 20.50 uur op VRT 1 en VRT MAX.