OPROEP | Win met je klas een workshop van Arnout Hauben

De helden van Arnout

In De helden van Arnout treedt Arnout Hauben in het spoor van acht Belgische, ondertussen al lang vergeten, avonturiers. Zij trokken weg onder de kerktoren en kozen voor een onzeker bestaan in de wijde wereld. Vroeger was reizen moeilijker en avontuurlijker. Wie vertrok, kwam misschien nooit meer terug. Arnout probeert hun avonturen te herbeleven zoals ze zijn neergeschreven in hun reisdagboeken. Sommige plaatsen blijken na zoveel decennia nog niet veranderd te zijn en eigenlijk perfect beschreven in de dagboeken.

Met cameraman Jasper Stoefs aan zijn zijde volgt Arnout onder anderen een missionaris die op bezoek ging bij de Plathoofdindianen in de Rocky Mountains. De slag om Moskou maakt hij mee met een soldaat van Napoleon – in de sneeuw en de ijzige kou. Hij reist naar Mongolië in het spoor van een dertiende-eeuwse Vlaming die een speciale boodschap had voor de Mongoolse heerser Khan. En op al zijn avontuurlijke tochten praat hij met passanten, omwonenden en bevoorrechte getuigen. Want de geschiedenis leeft voort, in elk van ons.

Naast de televisiereeks komt er ook het boek De helden van Arnout. Hiervoor werkte Arnout Hauben samen met Eric Rinckhout, voormalig cultuurredacteur bij De Morgen en auteur van twee boeken over Willem Elsschot. 

De helden van Arnout: vanaf 28 augustus elke maandag om 20.40 uur op Eén.

De afleveringen

Rusland: Joseph Abbeel

Aflevering 1 | 28 augustus | Vertrekt uit: Vrasene

Arnout en cameraman Jasper starten hun avontuur in Vrasene. Daar was twee eeuwen geleden de spanning te snijden toen de lotelingen werden bekendgemaakt voor het leger van Napoleon. Ook de naam van Joseph Abbeel wordt getrokken. Omdat hij erg groot is, komt hij terecht bij de carabiniers te paard. Met die elite-eenheid is hij erbij wanneer Napoleon Rusland binnenvalt. Zijn dagboek is het ontnuchterende relaas van een uitputtende veldtocht. Want dag na dag wordt duidelijker dat de geplande triomftocht helemaal anders uitdraait. Door de sneeuw trekken Arnout en Jasper weg uit Moskou. Ze volgen de route van het leger van Napoleon dat verslagen de aftocht blies. Ze ontmoeten een oude kolonel met een bijzonder verhaal, doorkruisen ondergesneeuwde slagvelden, maar komen weer op temperatuur door een warm Kozaks onthaal.

Stem: Nico Sturm

Mongolië: Willem Van Rubroek

Aflevering 2 | 4 september | Vertrekt uit: Rubrouck (Frankrijk) 

In de tweede aflevering springt Arnout in het zadel en reist hij te paard door de Mongoolse steppe. Onderweg ervaart hij hoe zwaar deze tocht 750 jaar geleden moet geweest zijn. Dat blijkt ook uit het dagboek van Willem van Rubroek, een monnik uit Frans-Vlaanderen. Op dat moment is het Mongoolse rijk in volle opmars en bedreigt het ook de grenzen van Europa. De Franse koning geeft aan Willem de opdracht om naar de Mongoolse hoofdstad Karakorum te reizen met een brief voor Mangoe Khan, de grote leider van de Mongolen. Willem trekt als één van de eerste westerlingen tot diep in het Mongoolse rijk. Maar na de lange reis wacht hem nog een tweede moeilijke opdracht: Mangoe Khan overtuigen om in te gaan op het voorstel van de Franse koning. Arnout maakt kennis met eeuwenoude Mongoolse gebruiken en overnacht in gers. Daar ontmoet hij een man die met roofvogels jaagt en wordt hij op sleeptouw genomen door meisjes die een traditionele slangendans demonstreren. 

Stem: Lucas Van den Eynde

Marokko: Nicolaes Cleynaerts

Aflevering 3 | 11 september | Vertrekt uit: Leuven 

In deze aflevering verdiepen Arnout en Jasper zich in een vergeten avontuur dat hen door het spectaculaire Rifgebergte in Marokko stuurt. Met het dagboek van Nicolaes Cleynaerts in de hand proberen ze uiteindelijk de stad Fez te bereiken. Nicolaes was de zoon van een leerlooier uit Diest die in de 16e eeuw aan de universiteit van Leuven studeerde. Hij is een echte talenknobbel. Hij raakt gefascineerd door het Arabisch en wil ook die taal absoluut onder de knie krijgen. Als theoloog gelooft hij dat het hem zal helpen om het christendom en de islam dichter bij elkaar te brengen. Dit nobel streven staat echter haaks op de tijdsgeest: na een eeuwenlange strijd waren nagenoeg alle moslims uit Europa verdreven naar het Afrikaanse continent. Maar Nicolaes houdt zijn doel voor ogen en onderneemt in 1540 de gevaarlijke tocht naar Fez, op dat moment het kloppende hart van de islamitische cultuur. Het maakt van hem een van de oudste helden van Arnout, met misschien wel het meest actuele thema van de hele reeks.

Stem: Johan Leysen

Zuid-Afrika: Alice Bron

Aflevering 4 | 18 september | Vertrekt uit: Antwerpen 

In deze aflevering reizen Arnout en Jasper de verpleegster en journaliste Alice Bron achterna door het Zuid-Afrikaanse platteland. Het is daar dat op het einde van de negentiende eeuw de Boerenoorlog werd uitgevochten. Als jonge vrouw neemt Alice Bron het in België vaak op voor de arbeidersklasse en strijdt ze voor het lot van de onderdrukten. Maar in 1899 verlegt ze haar grenzen. In Europa wordt massaal gesympathiseerd met de Zuid-Afrikaanse Boeren in hun strijd tegen de Britten. Ook vanuit België vertrekt een hulpteam van het Rode Kruis. Alice reist mee als verpleegster en bouwt een eerste hulppost in een kerk in Jacobsdal. Maar de Britse overmacht is groot en het Boerenleger moet zich steeds verder terugtrekken, met in hun kielzog duizenden burgers die eveneens op de vlucht slaan. Ook Alice is erbij. Op gevaar van eigen leven trekt ze mee met de vluchtende Afrikaners om plichtsbewust gewonden te verzorgen. Arnout volgt het spoor van Alice en het vluchtende Boerenleger. Onderweg praat hij met de lokale bevolking en blijkt dat de Boerenoorlog meer dan honderd jaar later nog steeds zichtbare littekens heeft achtergelaten.

Stem: Els Dottermans

Frankrijk: Etienne Louis

Aflevering 5 | 25 september | Vertrekt uit: Gent 

De vijfde aflevering wordt een echte kuitenbijter voor Arnout en Jasper. Op de fiets volgen ze de onwaarschijnlijke tocht naar Normandië die Etienne Louis beschrijft in zijn dagboek. In 1940 ontvluchten driehonderdduizend jonge mannen België na de inval van het Duitse leger. Ze zijn allemaal door de regering opgeroepen om een reserveleger te vormen. Samen met zijn jongere broer en drie vrienden zet de achttienjarige Etienne koers naar Frankrijk voor de militaire training. Vanuit Gent fietsen ze honderden kilometers en onderweg staan ze vaak oog in oog met het gevaar. Maar Etienne heeft slechts één doel voor ogen: zijn vrienden en zichzelf veilig in Normandië krijgen. Zijn dagboek uit het familiearchief beschrijft de hachelijke tocht. De passage waarin de vrienden plots in het midden van de Duitse blitz belanden, leest als een thriller. Arnout vindt het kiekenkot terug waar de vijf de eerste nacht schuilden, ontmoet een hondenkweker die ooit op een nucleaire onderzeeër werkte en wordt verrast door een wel erg bijgelovige man... 

Stem: Jonas Vermeulen

Verenigde Staten: Pieter-Jan De Smet

Aflevering 6 | 2 oktober | Vertrekt uit: Dendermonde 

Arnout trekt door het avontuurlijk landschap van de Far West waar ooit cowboys en indianen elkaar bekampten in een bittere strijd om land. Hij volgt het spoor van Pieter-Jan de Smet, een jonge man uit Dendermonde die missionaris wou worden. Dat is op zich niks bijzonders in 1821, wel dat hij ervoor koos om naar de jonge Verenigde Staten te trekken. Omdat zijn vader dat plan nooit zou goedkeuren, schrijft Pieter-Jan een afscheidsbrief en vertrekt hij geruisloos. Arnout en Jasper trekken langs de ‘Oregon trail’, een eeuwenoud pad richting de Rocky Mountains. Daar liep bijna tweehonderd jaar geleden ook de jonge Vlaamse missionaris toen hij op weg was naar het kamp van de Plathoofdindianen. Zij hebben zijn hulp ingeroepen omdat steeds meer kolonisten naar het westen trekken waardoor hun land bedreigd wordt. Een lange reis en niet zonder gevaar, maar Pieter-Jan trotseerde dapper het avontuur, vastberaden om de indianenstam uit de nood te helpen. Vandaag onderneemt Arnout dezelfde reis. Te voet, met de trein, maar vooral liftend, bereikt hij het reservaat van de Plathoofden. Samen met het opperhoofd blikt hij terug op een bewogen geschiedenis en ontdekt hij dat Pieter-Jan nog lang niet vergeten is.

Stem: nog te bepalen

Peru: Jean-Baptiste Popelaire De Terloo

Aflevering 7 | 9 oktober | Vertrekt uit: Brussel 

Het dagboek van Jean-Baptiste Popelaire brengt Arnout en Jasper tot diep in het Peruviaanse regenwoud. Jean-Baptiste legde in 1840 hetzelfde parcours af. Hij is gebeten door de reismicrobe en gebruikt de erfenis van zijn vroeg overleden ouders om een wereldreis te maken. Zo komt hij terecht in Peru, een land vol onontdekte incaschatten en weelderige natuur. In het regenwoud zoekt hij honderden dier- en plantensoorten die hij verzamelt en opstuurt naar het pas opgerichte Natuurhistorisch Museum in Brussel. Ook mummies vinden hun weg naar ons land en zijn de dag van vandaag nog steeds te bezichtigen. Maar de interesse van Jean-Baptiste gaat vooral uit naar vogels. Er wordt zelfs een vogelsoort naar hem vernoemd. De gekuifde draadkolibrie wordt door Jean-Baptiste ontdekt en draagt sindsdien de naam Discosura Popelairii. Arnout en Jasper zetten de grote middelen in om het kleine diertje te zien te krijgen. Zijn bevindingen tijdens de tochten in de jungle schrijft Jean-Baptiste nauwgezet neer in zijn dagboek. Maar toen dat dagboek verloren raakte in België, dreigde zijn opmerkelijke verhaal voorgoed vergeten te worden. Gelukkig ontdekte Arnout dat een Chileens tijdschrift in de jaren ’20 aantekeningen van Jean-Baptiste in het Spaans had gepubliceerd. Aan de hand daarvan kon hij de tocht reconstrueren en brengt hij zo een stukje vaderlandse geschiedenis terug mee naar huis!

Stem: François Beukelaers

Oekraïne: Oscar en Marcel Thiry

Aflevering 8 | 16 oktober | Vertrekken uit: De Moeren (Veurne) 

In de laatste aflevering trekt Arnout met een oude jeep door Oekraïne. Waar ooit de Eerste Wereldoorlog hevig woedde, herbeleeft hij de spannendste dagen uit het leven van Oscar en Marcel Thiry. Het is 1916. De broers maken deel uit van het eerste pantserkorps van het Belgisch leger. Terwijl in het westen de soldaten zich klaarmaken voor de Slag bij de Somme, krijgen zij een heel andere opdracht. Koning Albert I leent het pantserkorps uit aan zijn bondgenoot, tsaar Nicolaas II van Rusland. De Belgen strijden samen met Russische soldaten tegen de troepen van Oostenrijk-Hongarije en Duitsland. Maar de tegenstand is groot en Oscar wordt zwaargewond afgevoerd naar de stad Ternopil. In het oorlogstumult raken beide broers gescheiden van elkaar. Voor Marcel Thiry tikt de klok: hij moet kost wat kost zijn broer vinden voor het oprukkende Oostenrijkse leger de volledige stad inneemt. Voor Arnout en Jasper wordt het een reis door een land dat opnieuw verscheurd wordt door oorlog. Ze ontdekken een vergeten begraafplaats uit de Eerste Wereldoorlog, vinden oude loopgraven terug en ontmoeten een jonge priester die een groot geheim met zich meedraagt...

Stemmen: Kevin Janssens en Jonas Van Thielen

Het boek

Een levendig reisverslag vol historische achtergrondinformatie

Naast de televisiereeks komt er ook een boek. De helden van Arnout verschijnt op 28 augustus bij uitgeverij Polis. Arnout neemt de lezer mee op zijn reizen in het spoor van acht Belgische avonturiers. Hij bezoekt plekken waar de acht lang geleden een stuk persoonlijke geschiedenis hebben achtergelaten en beschrijft op meesterlijke wijze hun levensverhaal. Het boek De helden van Arnout is de perfecte aanvulling op het programma. 

De makers en auteurs

Arnout Hauben

(°1976) Regisseur/reporter

Arnout begon zijn carrière als regisseur bij het programma Man bijt hond. In 2006 maakte hij zijn eerste auteursdocumentaire Geel, een poëtische observatie van vier psychiatrische patiënten en hun pleeggezinnen. De film werd op talrijke festivals vertoond en won op het Seagate Foyle Film Festival de prijs van beste documentaire. Later werkte hij mee als regisseur aan de documentairereeks Mijnheer Doktoor. In 2010 stapte Arnout voor Man bijt hond naar Compostela en hield hij een videodagboek bij dat later verwerkt werd tot een 8-delige reeks voor Eén: Weg naar Compostela. Het programma werd genomineerd voor de Vlaamse Televisiesterren en de Rockies (BANFF Canada). Samen met Mikhael Cops en Elke Neuville richtte hij in 2011 het productiehuis De chinezen op.

In 2013 kwam Ten oorlog op het scherm. De reeks won de eerste prijs op het EBU Creative Forum Festival. Hierin volgde Arnout samen met Mikhael Cops en Jonas Van Thielen de Europese frontlijn van de Eerste Wereldoorlog: van Nieuwpoort tot de Turkse stranden van Gallipoli. Met een tweede reeks van Ten oorlog maakte het drietal een logisch vervolg waarin ze de bevrijding van Europa tijdens de Tweede Wereldoorlog reconstrueerden. Als sluitstuk volgde er in 2016 nog een special van Ten oorlog: Onder Vlaamse velden. Samen met een groep archeologen ging Arnout in Langemark op zoek naar sporen van de Eerste Wereldoorlog. Ze stootten op verschillende historische vondsten en het team slaagde er zelfs in om het lichaam van een gesneuvelde Nieuw-Zeelandse soldaat te identificeren en zijn familie op te sporen. Een straffe prestatie die de internationale pers haalde. 

Jasper Stoefs

(°1990) Cameraman

Jasper volgde de opleiding Regie aan het RITCS in Brussel en behaalde er de Master Audiovisuele Kunsten. Hij werkte als freelance regisseur onder andere voor Woestijnvis, Koekentroef! en De chinezen. Hij draaide onder andere programma’s als Radio gaga, De Noodcentrale en De ideale wereld. Maar ook buiten de werkuren is hij een graag geziene gast bij De chinezen. Naast beelden, draait Jasper regelmatig plaatjes op verschillende chinese feestgelegenheden.

Eric Rinckhout

(°1956) Schrijver

Voor het boek De helden van Arnout werkte Arnout Hauben samen met journalist en schrijver Eric Rinckhout. Van 1989 tot begin 2016 werkte hij als cultuurredacteur bij de krant De Morgen. Zijn wekelijkse schilderijenrubriek werd gebundeld in Ontrafeld. Hij schreef ook twee boeken over Willem Elsschot. Momenteel bereidt hij de biografie van ‘schilder van het volk’ Eugeen Van Mieghem voor Polis.