Pano over frauduleuze faillissementen in de bouwsector

Wie bouwt of renoveert heeft het misschien zelf meegemaakt: de aannemer vraagt een stevig voorschot voor hij de werken wil aanvatten. De bouwwerken beginnen goed, maar dan gaat het fout.  De aannemer laat niets meer van zich horen. Hij laat zich failliet verklaren en het voorschot is in rook opgegaan.

Het aantal faillissementen in ons land neemt vooral in de bouwsector toe. Elk jaar gaan 11.000 bedrijven failliet. Sommigen van hen zijn bonafide ondernemers, maar zij zien zich uit de markt geprijsd door collega’s die vrolijk van het ene faillissement naar het andere wandelen. Raakt onze economie verziekt door het fenomeen van de faillissementsfraude? Pano zoekt het uit.

Sylvia en Ward, jonge dertigers met twee zoontjes uit Limburg, maakten het mee. Ze betaalden 25.000 euro voorschot. Ward: “Ik verwachtte mijn ramen. Dus mailen, bellen. Ik kreeg de aannemer moeilijker te pakken, wat ik verdacht vond. Dus belde ik het bedrijf dat de ramen produceert. Die kenden hem, maar hij had in 2017 niks besteld, niks betaald. Maar had er nog wel schulden staan.” Een mokerslag. En dan volgt het nieuws: het is afgelopen, de aannemer is failliet. Wég voorschot. Noodgedwongen eten Ward en Sylvia geregeld in een caravan in hun tuin. En ze zijn niet alleen.

Onmacht, frustratie, woede. Ook Ward Vertommen, ondernemer uit West-Vlaanderen, maakte het mee. Straffer nog: de aannemer die zijn feestzaal zou renoveren, ging failliet en herbegon gewoon met een nieuwe firma. Nieuwe naam, schulden weg.

“50 tot 70 procent van de faillissementen zijn frauduleus van opzet”, zegt Geert Vandendriessche, curator uit Antwerpen, die na veertig jaar activiteit zijn laatste faillissementen aan het afhandelen is. Dat is zijn aanvoelen, maar objectieve cijfers hierover bestaan niet.

Sinds mei van dit jaar is de nieuwe faillissementswet van kracht. Het wordt makkelijker om nog voor de afsluiting van een faillissement opnieuw te beginnen én het wordt mogelijk om een nieuw bedrijf op te richten zonder startkapitaal. Fraudejagers zoals Steven De Winter, hoofd van de financiële cel van het parket in Antwerpen, houden hun hart vast: “Ik erken het belang van een stimulerend ondernemingsklimaat, maar ik heb toch ernstige bedenkingen bij dit nieuwe ondernemingsrecht.”

Een reportage van Wim Van den Eynde en Laura Niclaes
Eindredactie: Lin Delcour en Pascal Seynhaeve

Pano: Aannemer of oplichter  - woensdag 26 september om 21.15 u. op Eén.